Tasarım
Başarılı bir pazarlama için ürün kalitesi yanında ürünün görsel yapısı da önemli bir faktördür. Ürünlerinizin size has estetik görünümlerini tasarım tescili ile sınırlı bir süre koruma altına alabilirsiniz. Önerimiz; kopya edilmemiş, kendi geliştirdiğiniz tasarımları veya bu tasarımları içeren ürünleri, satış olanağını görmek için piyasaya sürdüğünüz tarihten sonra 12 ay içinde tasarım tescil talebinde bulunmanız. Bu sayede her geliştirdiğiniz tasarımın tescil başvurusunu yapmadan önce pazardaki talebini test edebilirsiniz.
Tasarım nedir?
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanuna göre tasarım, “ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür”. Tasarım tescili ile de ürününüzün bu özellikleri taşıyan görünen dış formu için koruma elde edersiniz.
Tasarım tescil koruma süresi ne kadar?
Tescilli ve tescilsiz tasarım koruması olmak üzere iki tür koruma vardır:
Tescilli tasarımlar başvuru tarihinden itibaren her beş yılda bir yenilemek koşuluyla yirmi beş yıl boyunca korunurlar. Tescilsiz tasarımlar ise ilgili tasarımın kamuya ilk sunulmasından itibaren üç yıl süre ile kısıtlı kapsamda bir koruma hakkı sağlar.
Tasarım tescil kriteri nelerdir?
Bir tasarım “yeni ve ayırt edici niteliğe” sahipse ilgili kanun kapsamında korunur. Bir tasarımın yeni sayılması için tescil talep edilen tasarıma benzer bir tasarımın başvuru tarihinden önce herhangi bir şekilde kamuya açıklanmamış olması gerekir. Tasarımın, tasarımcı veya onun halefleri tarafından koruma talebinden önce piyasaya sürülmesi durumunda piyasaya sürüldüğü tarihten itibaren 12 ay içerisinde koruma talep edilmesi halinde ilgili tasarımın yeniliği etkilenmez.
Tasarım ayırt ediciliği ise, tasarımın genel izlenim itibari ile farklı olmasıdır. Yani tescil talep etmek istediğiniz tasarımın, tescil başvuru tarihinden önceki tasarımlar ile karşılaştırıldığında bilgilenmiş bir kullanıcı açısından farklı görünmesi gerekir.
Yenilik ve ayırt edicilik kriteri tescilsiz tasarımlar için de geçerlidir.
Tasarım tescili nasıl yapılır?
Tasarım başvurunuzu, tasarım görselleri ile birlikte tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünleri belirtip, başvuru ücretini ödeyerek Türk Patent ve Marka Kurumu’na (Türkpatent) sunabilirsiniz. Aynı ürün sınıfına ait olması kaydıyla çoklu tasarım başvurusu yapabilirsiniz.
Kurum tarafından başvuru önce şekli olarak, sonra yenilik açısından incelenir. Herhangi bir eksiklik olmaması halinde yaklaşık bir-iki ay içinde tescil kararı verilip, yayına çıkmaktadır. Üç aylık yayın süresi boyunca üçüncü kişiler tarafından tescile itiraz gelmemesi durumunda başvurunuzla ilgili tescil kararı kesinleşir ve tasarım tescil belgesi gönderilir.
Tasarım sınıfı nedir?
Tasarımların kullanıldığı veya uygulandığı ürünler Locarno Anlaşması kapsamındaki uluslararası sınıflandırmaya göre sınıflandırılmaktadır. Mevcut sistemde 32 ana sınıf, 219 altı sınıf bulunmaktadır. Başvuru esnasında sınıf bilgisi verilmek zorundadır.
Tasarım tescil fiyatları ne kadardır?
Tasarım tescil masrafları Türkpatent kurumuna ödenecek olan harçlar ve vekil hizmet bedellerinden oluşmaktadır. Normal tescil sürecinde sadece başvuru aşamasında ücret ödenmektedir. Kurumun inceleme aşamasında bir eksiklik göndermesi durumunda ve/veya tasarımın yayını sonrası gelebilecek itiraz durumunda sunulacak savunmalarda ayrıca vekil hizmet masrafı çıkabilecektir.
Tasarım tescili ve Patent koruması arasındaki fark nedir?
Tasarım tescili ile ürününüzün estetik görünümü için koruma hakkı elde ederken, o formun oluşmasını sağlayan üretim yöntemi tasarım tescili ile korunamaz. Üretim yöntemi, patent korumasının kapsamına girer. Dolayısıyla bir ürün hem patent hem de tasarım ile korunabilir. (Kaynak: “Der Patentanwalt – Beruf und Beratung im gewerblichen Rechtsschutz” Prof. Uwe Fitzner)
Tasarımlarda yedek parça koruması nasıl olur?
Yedek parçaların Tasarımı kanunu ile korunması konusu Avrupa’da ileri gelen otomobil üreticileri ve ilgilileri arasında uzun süredir tartışılmaktadır.
Ülkemizde 6769 sayılı Sınai Mülkiyet kanununa göre, teknik fonksiyonunu yerine getirebilmesi zorunlu biçim ve boyutlarda üretilmesi gereken tasarımlar yani “Must-fit” parça tasarımları ile tasarımın kullanıldığı birleşik ürüne montajı için belirli biçim ve boyutlarda üretilmesi zorunlu olan yani “Must-match” parça tasarımları koruma kapsamı dışında kalmaktadır.
Mesela bir otomobilin görünen parçalarından olan kapıları, çamurluğu ve ön kaputu must-match parçalardır. Buna karşın örneğin fren veya egzoz borusu bağlantıları gibi teknik işlevi gerçekleştiren bağlantı elemanları must-fit parçalardır. Bu tür parçaların koruması mümkün olmazken mesela “aracın koltuğu” için tasarım tescili elde edilebilir.
Yurtdışı Tasarım koruması nasıl olur?
Türkiye’de başvurusunu yaptığınız tasarım için başvuru tarihinden altı ay içinde yurtdışında da koruma talep edebilirsiniz. Tasarımlarda da yine uluslararası anlaşmalar çerçevesinde oluşan yurtdışı koruma sistemleri mevcuttur. Yurtdışı tasarım tescil talebi öncesinde uzun veya kısa vadede hangi ülkelerde koruma talep etmek istediğinizi vekiliniz ile paylaşıp, size ona göre bir tescil sistemini önermesini talep ediniz. Zira başlangıçta uygun gibi görünebilecek başvuru maliyetleri uzun vadede daha yüksek bedellere mal olabilir.
Uluslararası olarak Avrupa Birliği ülkeleri dışında da tasarımlarınızı korumak istemeniz durumunda en çok kullanılan ve önerilen Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü’ne (WIPO) yapılan Lahey Anlaşması kapsamındaki başvurudur. Lahey Anlaşmasının ilgili metnine taraf olan birçok ülke için tescil talebinde bulunabilirsiniz. Bu sistemin en büyük avantajı tescil sonrası tasarımlarınız ile ilgili işlemleri (yenileme, adres değişikliği, vekil atama/azletme vb.) tek bir ofis üzerinden seçtiğiniz ülkelerde geçerli olacak şekilde yapabilmenizdir. Bu kapsamda yapılan başvuruda tescil işlemi seçtiğiniz ülkelerin kendi ulusal mevzuatlarına göre birbirlerinden bağımsız gerçekleşir. Yani WIPO, tasarım başvurunuzu seçtiğiniz ülkeler adına tescillemez. Lahey kapsamında kapsamında Avrupa Birliği Tasarım başvurusu da gerçekleştirebilirsiniz.
Ancak eğer tasarımlarınız için pazarınız sadece Avrupa Birliği ülkeleri ile sınırlı ise Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi (EUIPO) nezdinde yapılan “Avrupa Birliği Tasarım” başvurusunu öneririz. Avrupa Birliği ülkelerinde yerleşik bir vekil ile çalışmak zorunda olmaktan dolayı oluşacak vekil hizmeti ücreti dezavantaj gibi görünse de WIPO kapsamında Avrupa Birliği seçilerek yapılacak bir tasarım başvurusuna göre direk yapılacak bir başvuru tescil sürecini hızlandıracaktır.
Demiron IP olarak Türkpatent, WIPO ve EUIPO nezdindeki ve diğer ülkesel/bölgesel tescil taleplerinizde konularına hakim ve tecrübeli uluslararası iş ortaklarımızla beklentinize uygun ve kaliteli hizmeti sunmaktan memnuniyet duyarız.
Tasarımlar ile ilgili sorularınızda bizimle her zaman iletişime geçebilirsiniz.